Biopriming, czyli jak można poprawić jakoś nasion używanych jako materiał siewny w sposób przyjazny dla środowiska

Słowa kluczowe

kondycjonowanie nasion
kiełkowanie nasion
rozwój siewek
stres abiotyczny
ryzobakterie stymulujące wzrost roślin

Abstrakt

Konsekwencją globalnych zmian klimatu są m.in. ekstremalne zjawiska pogodowe, wysokie temperatury, okresy suszy, okresowe i intensywne opady deszczu czy pustynnienie. Wszystkie wymienione zjawiska wpływają negatywnie na reprodukcję roślin i przyczyniają się do wytwarzania nasion o obniżonej jakości. Jest to problem w skali globalnej, ponieważ blisko 90% światowych upraw powstaje z nasion. W trosce o polepszenie jakości nasion używanych do siewu powstało szereg zabiegów celem zmaksymalizowania sukcesu uzyskania zdrowych roślin i zysku ekonomicznego z upraw. Kondycjonowanie (uszlachetnianie) nasion stosuje się w celu zwiększenia zdolności nasion do kiełkowania oraz wspomagania rozwoju siewki i młodych roślin. Metody oparte na uwodnieniu nasion (hydrokondycjonowanie) lub umieszczeniu nasion w roztworze wodnym związku osmotycznie czynnego (osmokondycjonowanie), soli (halokondycjonowanie) lub hormonów roślinnych (hormokondycjonowanie), czy też na zaszczepianiu nasion biopreparatem zawierającym pożyteczne mikroorganizmy (biokondycjonowanie) przyczyniają się do poprawy kiełkowania nasion i stymulują wzrost i rozwój roślin z nich powstających. Biokondycjonowanie polegające na zastosowaniu bakterii wiążących azot, bakterii sprzyjających wzrostowi roślin, grzybów mikoryzowych i grzybów z rodzaju Trichoderma jest biologiczną metodą ochrony materiału siewnego i upraw wpisującą się w konieczność zrównoważonego stosowania pestycydów i zastępowania ich ekologicznymi środkami ochrony roślin. Najskuteczniejsze wydają się być szczepy bakterii Bacillus spp. oraz wytwarzane przez nie substancje biologicznie aktywne sprzyjające wzrostowi roślin w zmiennych i przez to trudnych warunkach środowiskowych poprzez uruchomienie mechanizmów ochrony przed stresem abiotycznym.