Abstrakt
Konsekwencją globalnych zmian klimatu są m.in. ekstremalne zjawiska pogodowe, wysokie temperatury, okresy suszy, okresowe i intensywne opady deszczu czy pustynnienie. Wszystkie wymienione zjawiska wpływają negatywnie na reprodukcję roślin i przyczyniają się do wytwarzania nasion o obniżonej jakości. Jest to problem w skali globalnej, ponieważ blisko 90% światowych upraw powstaje z nasion. W trosce o polepszenie jakości nasion używanych do siewu powstało szereg zabiegów celem zmaksymalizowania sukcesu uzyskania zdrowych roślin i zysku ekonomicznego z upraw. Kondycjonowanie (uszlachetnianie) nasion stosuje się w celu zwiększenia zdolności nasion do kiełkowania oraz wspomagania rozwoju siewki i młodych roślin. Metody oparte na uwodnieniu nasion (hydrokondycjonowanie) lub umieszczeniu nasion w roztworze wodnym związku osmotycznie czynnego (osmokondycjonowanie), soli (halokondycjonowanie) lub hormonów roślinnych (hormokondycjonowanie), czy też na zaszczepianiu nasion biopreparatem zawierającym pożyteczne mikroorganizmy (biokondycjonowanie) przyczyniają się do poprawy kiełkowania nasion i stymulują wzrost i rozwój roślin z nich powstających. Biokondycjonowanie polegające na zastosowaniu bakterii wiążących azot, bakterii sprzyjających wzrostowi roślin, grzybów mikoryzowych i grzybów z rodzaju Trichoderma jest biologiczną metodą ochrony materiału siewnego i upraw wpisującą się w konieczność zrównoważonego stosowania pestycydów i zastępowania ich ekologicznymi środkami ochrony roślin. Najskuteczniejsze wydają się być szczepy bakterii Bacillus spp. oraz wytwarzane przez nie substancje biologicznie aktywne sprzyjające wzrostowi roślin w zmiennych i przez to trudnych warunkach środowiskowych poprzez uruchomienie mechanizmów ochrony przed stresem abiotycznym.