Abstrakt
Artykuł omawia złożone związki między wzorcami żywieniowymi, w szczególności spożywaniem pokarmów bogatych w tłuszcze i cukry (tzw. dieta Zachodu) a działaniem funkcji poznawczych, w tym przede wszystkim pamięci. Badania prowadzone zarówno na zwierzętach jak i na ludziach coraz wyraźniej pokazują, że dieta ma ogromny wpływ na funkcjonowanie mózgu i procesów poznawczych i jak dużą rolę w tej zależności odgrywają bakterie zasiedlające jelita. Rodzaj diety wpływa na skład bakterii jelitowych, co z kolei przekłada się na zmiany w syntezie neuroprzekaźników i metabolitów, np. dieta bogata w błonnik i probiotyki może prowadzić do wzrostu różnorodności bakteryjnej w jelitach, korzystnie wpływając na działanie mózgu i procesy poznawcze, takie jak pamięć i koncentracja. Z kolei dieta bogata w tłuszcze i węglowodany może prowadzić do niekorzystnych, z punktu widzenia działania funkcji poznawczych, zmian w mikrobiocie jelitowej. Co ważne, nadmierne spożycie cukru może mieć negatywny wpływ na funkcje hipokampa, który jest kluczowym obszarem mózgu odpowiedzialnym za pamięć i uczenie się. Jednym z proponowanych mechanizmów wyjaśniających negatywny wpływ diety
wysokowęglanowej na funkcjonowanie hipokampa jest nadmierny stan zapalny, który może prowadzić do uszkodzenia obszaru hipokampa i w konsekwencji do zaburzenia funkcji poznawczych zależnych od jego sprawności.