„NO-brainer”? – nie do końca, czyli o chorobach neurodegeneracyjnych słów kilka

Abstrakt

Tlenek azotu (NO) uznawany jest za istotną cząsteczkę przekaźnikową w różnych procesach fizjologii mózgu, począwszy od rozwoju, poprzez plastyczność synaptyczną i naukę, aż po pamięć. Jednak w sytuacji, gdy jest wytwarzany w nadmiarze i w warunkach stresu oksydacyjnego, tlenek azotu staje się toksyczny, prowadząc do powstawania reaktywnych form azotu (RNS), które powodują uszkodzenia komórkowe. Te neurotoksyczne efekty pochodnych tlenku azotu odgrywają rolę w patogenezie udaru mózgu, stanach zapalnych, nowotworów oraz zaburzeń neurodegeneracyjnych. Dokładna granica między fizjologicznymi, a więc neuroprotekcyjnymi, a patologicznymi, czyli neurodegeneracyjnymi działaniami NO stanowi przedmiot intensywnych badań, które mają na celu lepsze zrozumienie funkcji mózgu.